Kortenoord is de nieuwe woonwijk aan de westkant van Wageningen, ontworpen door Palmbout Urban Landscapes. Het stedenbouwkundig plan is geïnspireerd door het idee van de woonwarande: een groene leefomgeving die nauw aansloot op het landschap en uitzicht bood op de Grebbeberg. Singels, parkjes en hofjes gaven de wijk haar structuur. Binnen dit raamwerk hebben verschillende buurten een eigen karakter gekregen. Het resultaat is een prettige, groene woonwijk.
Bouwfonds ontwikkeling
2009-2011
Een nieuwe wijk voor Kortenoord
Op het voormalige universiteitsterrein groeit sinds 2011 een eigentijdse woonwijk met ruim 1.100 woningen in verschillende deelplannen. Duurzaamheid staat centraal: de wijk is volledig gasloos en ingericht met veel aandacht voor groen, water en klimaatadaptatie. Inmiddels wonen hier al meer dan 5.000 mensen in een kindvriendelijke omgeving met parken, lanen en goede voorzieningen. De laatste fase – Buitenoord – is nog in ontwikkeling is.
Gebiedsgebonden identiteit
Het ruime uitzicht over het vlakke agrarische gebied, met in de verte het bijna on-Nederlandse reliëf van de Grebbeberg, is in het ontwerp vertaald naar een monumentale singel. Haaks hierop liggen lommerrijke lanen die het woongebied ontsluiten. Deze structuur verankert de wijk stevig in haar omgeving en geeft haar een heldere en robuuste hoofdopzet.
Binnen dit raamwerk ontstaat een spannend contrast tussen schaalniveaus: transparant en doorwaadbaar op de grote schaal, maar intiem en besloten in de directe woonomgeving. De singel en lanen zijn royaal gedimensioneerd en vormgegeven als voorname openbare ruimtes, terwijl de korte woonstraatjes juist verschoven zijn georiënteerd op een langgerekt plantsoen dat de buurt dooradert. Subtiele bajonetten in het straatprofiel versterken de intimiteit, terwijl verbijzonderde kopgevels aan het plantsoen deze kwaliteit markeren. Parkeerhofjes liggen iets verdiept en worden met brede hagen gescheiden van de haagpaden die de woningen ontsluiten. Zo ontstaat een woonomgeving die tegelijkertijd genereus en beschut aanvoelt.
Hier woon ik goed
De materialisering van de openbare ruimte is relatief eenvoudig gehouden. Naast de keuze voor gebakken klinkers voor de straten is gekozen voor de standaard Wageningse materialen. Zo is extra budget vrijgemaakt voor het integreren van het bestaande waardevolle bomenbestand in de nieuwe woonbuurt. De meest waardevolle bestaande loofbomen zijn ingepast. Een groot gedeelte van de verplantbare bomen heeft bovendien een nieuwe plek gekregen.
Deze zorgvuldige aanpak heeft van Kortenoord vanaf het begin een groen en ontspannen woonlandschap gemaakt. Inmiddels vormt het gegroeide groen een van de onderscheidende kwaliteiten van de wijk. Samen met het wegennetwerk, de recreatieve routes en de woonplantsoenen versterkt dit het gevoel van bewoners: hier woon ik goed.
Deze zorgvuldige aanpak heeft van Kortenoord vanaf het begin een groen en ontspannen woonlandschap gemaakt. Inmiddels vormt het gegroeide groen een van de onderscheidende kwaliteiten van de wijk. Samen met het wegennetwerk, de recreatieve routes en de woonplantsoenen versterkt dit het gevoel van bewoners: hier woon ik goed.
De architectuur van het ensemble
‘De straat’ als samenhangende eenheid vormt de basis van de beeldkwaliteit. De architectuur van de rijwoning is daarbij als ontwerpmethodiek ingezet om deze samenhang door te voeren tot op het niveau van de gevels. Hoogwaardige voorbeelden van rijenwoningen – zoals de ensembles van Dudok in het Witte Dorp – laten zien hoe een gehele gevelwand de eenheid vormt voor differentiatie. Accenten spelen zich af op de schaal van de straat, terwijl de detaillering doorloopt over de hele rij in plaats van per afzonderlijke woning. Niet de expressie van de individuele woning staat centraal, maar het straatbeeld als geheel.
