Op zaterdag 14 december is tijdens een drukbezochte bijeenkomst in De Fietser in Ede door Blauwe Kamer samengestelde Jaarboek Landschapsarchitectuur en stedenbouw 2024 gepresenteerd. In dit Jaarboek zijn de 18 mooiste en beste projecten op het gebied van stedenbouw en landschapsarchitectuur van het afgelopen jaar geselecteerd en verzameld. De selectiecommissie wilde in haar selectie graag laten zien wat langjarige betrokkenheid van ontwerpers en opdrachtgevers, en denken in ‘lange lijnen’, zowel ruimtelijk als in tijd, oplevert.

Palmbout Urban Landscapes is in dit Jaarboek met maar liefst drie projecten geselecteerd. De grootschalige herontwikkeling van de Edese oostflank kreeg zowel in het boek als tijdens de presentatie een prominente vermelding. De presentatie vond plaats in een oude hal van de voormalige kunstzijdefabriek Enka. In de afgelopen twintig jaar is dit fabrieksterrein samen met de aan de overzijde van het van het station gelegen kazerneterreinen herontwikkeld tot een hedendaagse stadswijk rond het eveneens vernieuwde station Ede-Wageningen. Palmbout maakte het masterplan voor deze transformatie. Jaap van den Bout, medeoprichter van het bureau en tot op vandaag supervisor van het gebied, werd tijdens de presentatie samen met landschapsontwerper Claire Nouwen geïnterviewd over twintig jaar werken aan de Edese oostzijde. Zij benadrukten het belang van een sterk landschappelijk raamwerk als basis voor een complexe gebiedsontwikkeling als deze.

Naast de Edese oostflank werden nog twee projecten van Palmbout geselecteerd. Dreven, Gaarden en Zichten werd opgenomen als één van de vier projecten in het thema ‘Stadsherstel’. De verandering van de compositie tussen gebouw en open ruimte wordt in het artikel mooi belicht. In het thema ‘Het moet anders!’ is Tweestromenland geselecteerd als voorbeeld van ontwerpend onderzoek. Aan deze winnende inzending van de Eo Wijersprijsvraag 2022-2023 werkten we samen met H+N+S landschapsarchitecten, Han Meyer, Bart Kuipers, ARK Rewilding en WNF. De selectiecommissie prijst hoe ons team met dit project een andere blik gunt op iets dat als vanzelfsprekend geldt. Door de rol van de Nieuwe Waterweg als vaarweg voor de grootste zeeschepen te beëindigen, ontstaat ruimte voor een nieuwe, fossielvrije economie in een deltalandschap dat gevormd wordt door natuurlijke processen.

De gemeenteraad van Ninove heeft het masterplan AC-site goedgekeurd. Tussen het centrum en de Dender zal Ninove er over enkele jaren helemaal anders uit zien. Het masterplan biedt ruimte voor een gevarieerde stedelijke ontwikkeling met een centrale positie voor een vernieuwd administratief centrum voor Ninove. Het masterplan combineert stedelijke ontwikkeling van het Ninoofse stadscentrum met een kwalitatief stadspark rond de Dender met extra overstromingsruimte voor deze rivier. We werkten aan dit masterplan samen met FVWW architecten, Gevelinzicht en Value Partners.

http://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/06/25/plannen-voor-herinrichting-vroegere-inghelantsite-in-ninove-goed/

Op donderdag 28 maart maakten wij met het bureau een fietstocht door de Zaanstreek. Al meer dan een decennium levert Palmbout Urban Landscapes een bijdrage aan in de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente Zaanstad in de vorm van ontwerp en supervisie. Zaanstad kent van oudsher een uniek stedelijk landschap waarin binnen de kavelstructuur van het onderliggende veenweidelandschap bonkige industriegebouwen en kleine Zaanse huisjes pal naast elkaar te vinden zijn. Momenteel ondergaat de gemeente een verregaande ruimtelijke transformatie waarin onder meer gestreefd wordt naar een gezondere leefomgeving , een minder gefragmenteerde stadsplattegrond en de binnenstedelijke toevoeging van 15.000 à 20.000 woningen.  

Onze fietstocht langs de Zaanoevers bracht ons langs locaties als het Hembrugterrein, de Wilhelminasluis, de Kogerveldwijk en de omgeving van het station Zaandijk Zaanse Schans: bureauprojecten in verschillende stadia van uitvoering.

Tijdens een feestelijke bijeenkomst op de Rotterdamse Academie van Bouwkunst werden vorige week donderdag de winnaars van de KuiperCompagnons Afstudeerprijzen bekend gemaakt, georganiseerd door Blauwe Kamer. Onze collega Diederik Vane viel hier in de prijzen met zijn afstudeerwerk “Het Zeeuws Parlement”, dat gekozen werd als beste masterproject!

Diederik ontving de eerste prijs voor zijn indrukwekkende inspanningen om in Zeeland economie en ecologie weer in balans te brengen. Hij presenteerde in zijn afstudeerproject aan de Rotterdamse Academie van Bouwkunst twee ruimtelijke denkrichtingen: één waarbij zeewater weer wordt toegelaten en de principes van ‘building with nature’ leidend zijn, en een ander scenario waarin voornamelijk technische ingrepen worden toegepast om watervraagstukken aan te pakken. Onderscheidend aan Diederiks aanpak, is dat hij uiteindelijk niet zelf de keuze maakt voor een van de scenario’s, maar beide richtingen voorlegt aan de Zeeuwen. Hiervoor stelt hij de oprichting van een nieuw Zeeuws parlement voor, waar gedebatteerd wordt over de toekomst van de provincie. Bijzonder is dat naast mensen (inwoners, boeren, vissers, etc.) in dit parlement ook niet-mensen vertegenwoordigd zijn: het water, de aalscholver, de paling, de oester, zeekraal en ui.

De jury prees Diederik ervoor dat hij de vinger op de zere plek legt, terwijl hij zichzelf als ontwerper bescheiden opstelt. Ze waardeerden zijn vermogen om de ingewikkelde ruimtelijke kwesties als gevolg van een keuze voor ‘zoet’ of ‘zout’ in beeld te brengen en in heldere strategieën te vertalen.   

Wij zijn enorm trots op Diederik en feliciteren hem van harte met zijn prijs: een mooie erkenning van zijn talent.

Lees hier meer over de prijsuitreiking en hier over Diederiks afstudeerwerk.

In het kader van de 12^e editie van de Eo Wijersprijsvraag maakten Palmbout Urban Landscapes en H+N+S Landschapsarchitecten een toekomstvisie voor de Rijn-Maasmonding. De jury koos dit plan, getiteld Tweestromenland, als winnaar voor de regio Rijn-Maasmonding! Op vrijdag 8 september werd de uitslag van de prijsvraag bekend gemaakt en ontving het team de prijs uit handen van wethouder Chantal Zeegers van de gemeente Rotterdam, dijkgraaf Jan Bonjer van waterschap Hollandse Delta en gedeputeerde Anne Koning van de provincie Zuid-Holland.

Tweestromenland vormt een nieuw hoofdstuk in het verhaal over Rotterdam, dat in de afgelopen eeuw sterk werd gekleurd door trots op de industriële werkstad van opgestroopte mouwen en rokende schoorstenen. De komende eeuw zal de stad groen en blauw worden gekleurd. Door de open verbinding met de zee te koesteren en het zelfbouwende vermogen van de delta volop te benutten wordt een met de zeespiegelstijging meegroeiend fundament gelegd voor de deltastad van de toekomst. Binnen dit groen-blauwe raamwerk wordt wonen en werken beter geïntegreerd. Soms verweven op buurtniveau, soms meer op gepaste afstand met authentieke deltanatuur als buffer.

De jury prees de wijze waarop de ontwerpers van Tweestromenland de natuur het werk laten doen. Zo stellen we voor om te stoppen met het baggeren van de Nieuwe Waterweg, zodat deze waterloop verandert in een natuurlijke riviermonding waar zand en slib worden ingevangen. Stormvloeden en zout water kunnen daardoor minder ver de rivier, de stad en het achterland binnendringen, waardoor maatregelen tegen de effecten van zeespiegelstijging binnen de perken kunnen blijven. De Rotterdamse havens en hun achterland blijven bereikbaar voor grote zeeschepen omdat het Calandkanaal in ons voorstel via een nieuwe sluis wordt verbonden met de Botlek. De afzetting van zand en slib zorgt voor natuurlijke oevers en er ontstaat een afwisselend rivierlandschap dat Rotterdam als deltastad weer tot een aantrekkelijke en authentieke plek maakt om te wonen, te werken en te recreëren.

Het juryrapport vermeldt: “De Nieuwe Waterweg is het symbool van een economie die 150 jaar het karakter van Rotterdam heeft bepaald. Daar een einde aan maken als startpunt voor een nieuwe fossielvrije economie in een landschap dat door natuur en techniek gevormd wordt – het is iets wat de jury de Rotterdammers graag toewenst.”

Deze twaalfde editie van de door de Eo Wijers Stichting georganiseerde prijsvraag, met als thema Waar Wij Willen Wonen, werd in vier regio’s gehouden: de Rijn-Maasmonding, Midden-Zeeland, de Achterhoek en Oostelijk Flevoland. Op 12 oktober vindt in Almere de landelijke slotbijeenkomst plaats.

Zie ook:

Tweestromenland – zelfrijzende deltastad

Ontwerp Tweestromenland wint regionale Eo Wijersprijsvraag

TEAM

• Deltastad / TU Delft: Han Meyer
• H+N+S Landschapsarchitecten: Jasper Hugtenburg en Léa Soret
• Palmbout Urban Landscapes: Sarah Huijbregts, Ruben Hoek en Marcel van der Meijs
• Erasmus Universiteit: Bart Kuipers
• ARK Natuurontwikkeling: Esther Blom
• Namens WWF: Alphons van Winden

Samen met Frederic Vandoninck Wouter Willems architecten heeft Palmbout Urban Landscapes de Open Oproep voor de AC-site in Ninove gewonnen. Het administratief centrum (AC) van de stad Ninove voldoet niet langer aan de behoefte van de gebruikers. De meeste gebouwen op de site zijn verouderd en enkele gebouwen hebben hun oorspronkelijke functie verloren. Voor Het stadsbestuur, Team Vlaams Bouwmeester en SOLVA is dit aanleiding geweest om via een Open Oproep een opdracht uit te schrijven voor het opmaken van een ruimtelijke toekomstvisie voor de site. De site zelf omvat het stadhuis, het politiekantoor, een postkantoor, het Fedimmogebouw, het vredegerecht, het kinderdagverblijf en de parking. Ook werd gevraagd de aansluiting op de rivier de Dender te onderzoeken.

Na twee selectierondes koos de jury voor het team van FVWW architecten en Palmbout als winnaar. De inzet op het thema vervlechting werd daarbij gewaardeerd: zowel tussen oud en nieuw, tussen verschillende functies en woonvormen, tussen het stadcentrum en de randen van de Dender. De AC-site moet een gemengd stadsdeel worden als uitbreiding van de binnenstad dat met zijn randen zowel aansluit op de binnenstedelijke bouwblokken als op het vernieuwde Denderpark. Ook werd de uitwerking van het concept sterk genoemd; een leesbare, evidente en compacte structuur in vier kwadranten. Aan de Centrumlaan wordt een iets verhoogde stedelijke pleinruimte toegevoegd dat rondom aansluit op publieke gebouwen en het centrale busstation. Aan de zijde van de Dender wordt een nieuwe parkrand vormgegeven die door toevoeging van een polyvalente zaal met terras een publiek karakter krijgt. Hierdoor gaat het Denderpark de rivier omarmen. 

Inmiddels is de start gemaakt om het wedstrijdontwerp verder te verfijnen tot een volwaardige ruimtelijke toekomstvisie.

Samen met Over Morgen werkt Palmbout Urban Landscapes aan een gebiedsvisie voor het stationsgebied van Nijmegen. Deze prachtige oude, groene, levendige en veelzijdige stad gaat de komende jaren flink groeien en het stationsgebied speelt daarin een sleutelrol. Vandaag is het gebied echter nog niet het visitekaartje dat de stad verdient. Het is ons inmiddels duidelijk geworden dat er een breedgedragen wens is om een integraal en verleidelijk toekomstperspectief te schetsen voor dit gebied, waar de komende jaren veel te gebeuren staat. De centrale vraag is wat het stationsgebied voor de stad kan gaan betekenen en welke identiteit daarbij past. Een mooie opgave waarin we veel bevlogen en betrokken Nijmegenaren ontmoeten.

Deze week begeleidden we samen met de experts van Over Morgen een atelierdag met een grote groep ambtenaren van de gemeente. Het werd een inspirerende dag met veel gelegenheid om in gesprek te gaan over onze eerste observaties en ideeën. Met de opbrengst werken wij komende maanden enthousiast door aan de gebiedsvisie.

Met zijn project “Het Zeeuws Parlement” studeerde Diederik Vane op 10 maart af aan de Rotterdamse Academie van Bouwkunst. In zijn verhaal vertelt hij over zijn zorgen over de toekomst van Zeeland en onderzoekt hij een nieuwe balans tussen ecologie en economie.

De zeespiegelstijging zal een dusdanige impact hebben dat er de komende jaren keuzes gemaakt moeten gaan worden die de identiteit van Zeeland drastisch gaan veranderen. Centraal hierin is de over een zoet of een zout Zeeland. 

Diederik gaat in deze discussie het gesprek aan met allerlei Zeeuwse actoren.Door middel van karaktervolle handschetsen en een doorgrondend ontwerpend onderzoek geeft hij vorm aan Het Zeeuws Parlement. Hij schetst zo twee toekomstperspectieven voor Zeeland die moeten helpen bij het maken van een keuze.

Het debat, dat tot nu toe vaak gevoerd werd door technici en ambtenaren, overstijgt het gebruikelijke abstractieniveau en is breder getrokken door naast bewoners, boeren en vissers ook niet-menselijke actoren een stem te geven, zoals het water, de Aalscholver, de Paling, de Oester, Zeekraal en de Ui. 

Het afstudeerproject van Diederik werd bekroond met een 9! Wij feliciteren hem van harte met dit mooie resultaat en met het behalen van zijn stedenbouwkundige-titel.  

Meer informatie is te vinden op: https://studentenwerk.ravb.nl/2023/03/07/het-zeeuws-parlement/